Słownik gwary pielgrzymkowej
Na dobry początek warto zapoznać się z gwarą pielgrzymkową :)
- Asfaltówka - uczulenie na kurz i asfalt objawiające się zaczerwienieniem skóry i/lub wysypką - głównie na nogach. Przechodzi samorzutnie po powrocie w cywilizowane warunki. Najbardziej narażeni są ci, którzy próbują - wbrew regulaminowi - chodzić w szortach lub mini spódniczkach.
- Bagażowy - kawał silnego brata, ładującego bagaże na pakę.
- Batman - widok biegnącego w rozpiętej sutannie księdza.
- Bąbel - niespodziewana, niezasłużona (na ogół) narośl pokutna na kończynach dolnych, często (ku rozpaczy medyków) przekłuwana znaczkiem.
- Baza - miejsce pobytu VIP-ów pielgrzymkowych.
- Boli – słowo najczęściej wypowiadane przez pielgrzyma.
- Brat - każdy pielgrzym płci męskiej.
- Cisza nocna - według regulaminu czas pomiędzy godz. 22:00 a poranna pobudką.
- Daleko jeszcze? – najczęstsze pytanie skierowane do porządkowego, szczególnie przez tych co idą pierwszy raz.
- Dołączamy! – wyraz, który prześladuje każdego pielgrzyma i na jawie i we śnie.
- Dyrektor pielgrzymki - człowiek, który wie, co się dzieje na końcu pielgrzymki, będąc na jej czele; wie, co się dzieje na trasie, będąc na bazie; wie, jaka zupa będzie na obiad za trzy dni a denerwuje się tylko drobiazgiem, czy pielgrzymka wejdzie na Jasną Górę o dziesiątej piętnaście.
- Dziura – ubytek w grupie (wolna przestrzeń).
- GSP - Główna Służba Porządkowa... pilnują porządku i nas.
- Już niedaleko – malutkie kłamstewko porządkowych, służące do podniesienia morale grupy.
- Kabelek – przewód elektryczny pomiędzy głośnikami spełniający jednocześnie funkcję uszczelniającą kolumnę pielgrzymkową.
- Kamizelka odblaskowa – część garderoby, dzięki której porządkowego nazywają żarówą.
- Kilometr pielgrzymkowy – wartość zmienna, niewiele mająca wspólnego z tradycyjnie pojmowanym kilometrem, oscylująca wokół 1000 metrów, mierzona cyrklem, w warunkach polowych samochodem kierownika trasy bądź nogami pielgrzymów.
- Koedukacja - w odniesieniu do noclegów surowo wzbroniona.
- Kwatermistrz - wie, gdzie kto nocuje, ale nikomu nie powie.
- Las - ulubione miejsce spotkań pielgrzymów z przyrodą.
- Lewa wolna - nie oznacza amnestii dla komunistów w ramach miłosierdzia chrześcijańskiego, a jedynie pozostawienie na lewej stronie drogi przejazdu dla samochodów lub innych pojazdów.
- Łapiemy kabelek! - zaraz po "dołączamy!", najczęściej słyszane hasło oznaczające zachęcenie do przygarnięcia kabelka, który trzyma przy lewej osi niemalże na uwięzi.
- Mycie - czynność polegająca na zobaczeniu zimnej wody.
- Nocleg – miejsce, do którego każdego dnia pielgrzymi z radością zdążają.
- Odcisk – nieuleczalna choroba na pielgrzymce.
- Ogony – maruderzy bądź małe grupki realizujące własny program pielgrzymkowy na końcu grupy.
- Pielgrzymka - jeden wielki odpoczynek przenoszony z miejsca na miejsce, bądź jak kto woli - każdy pielgrzym płci żeńskiej.
- Piguły – wspaniałe siostry pielęgniarki, dzięki którym możemy dojść do celu.
- Plebania - miejsce, gdzie księża zdejmują sutanny.
- Podciąganie - zbieranie grupy do kupy, czyli zwijanie ogonów (zob. ogony) zazwyczaj przez porządkowych. Czynności tej towarzyszy hasło: Dołączamy!!!
- Pomidorówka - największy smakołyk na trasie pielgrzymki.
- Porządkowy - całkiem normalny człowiek, ale tylko na pierwszy rzut oka…
- Przeprośna górka - magiczne miejsce amnezji pielgrzymkowej, czyli co złego to nie ja.
- Przewodnik grupy - kapłan, który czuwa nad morale grupy (spowiadając niektórych na końcu kolumny, wtedy bez stuły).
- Punkt Medyczny – tu można znaleźć pomoc medyczną i radę wszelkiego rodzaju (łącznie ze wskazaniem powrotu do domu lub odwiezieniem do szpitala).
- Sanepid - służba pielgrzymkowa, która zajmuje się zbieraniem śmieci, a nie nadzorem sanitarno-epidemiologicznym.
- Schola - bracia i siostry, dzięki którym droga do Częstochowy mija śpiewająco.
- Sekretariat - funkcja przypisana do komputera - służba (jednoosobowa, niezależna), bez której Przewodnik Pielgrzymki zginąłby.
- Siostra - każdy pielgrzym płci pięknej, czyli jak kto woli - pielgrzymka.
- Stodoła – dzięki niej na noclegu doświadczysz bliskich spotkań z naturą (czytaj: myszy, robaki, siano)
- Sumienie – wewnętrzny głos nakazujący kierownikowi zrobienie postoju pielgrzymki.
- Szarpidrut – brat, szarpiący bez opamiętania struny gitary aż do chwili, gdy Przewodnik powie mu : Uspokój się!
- Szef porządku – tak naprawdę jedyny człowiek, który wie, gdzie w danym momencie powinna być pielgrzymka, ma władzę likwidowania odpoczynków oraz wie, która grupa jako pierwsza wejdzie na Jasną Górę. Zwykle uzbrojony w głośnomówiącą krzykaczkę (tubę).
- Szuranie - ulubiony sposób stawiania nóg na piaszczystej drodze.
- Tubowy - pielgrzym niosący tubę lub osoba odpowiedzialna za wyznaczanie osób do noszenia tub.
- Tuptanie - podstawowy krok pielgrzyma przy wejściu na asfalt z piaszczystej, leśnej drogi.
- Wpisowe - opłata, którą uiszcza każdy pielgrzym idący na pielgrzymkę,
- Zakładamy skarpetki! - hasło oznajmujące, że za pięć minut kończy się odpoczynek.
- Zapraszamy na pół czarnej - "lewa wolna" w odniesieniu do asfaltu.
- Znaczek - oznakowanie pielgrzyma służące do: - przekłuwania (wbrew zdrowemu rozsądkowi) bąbli; - przyrząd nawigacyjny, przypominający pielgrzymowi, do której grupy się zapisał.
Źródło: Praca zbiorowa pod red. ks. Zygmunta Malackiego "Ku Jasnej Górze",
wyd. Archidiecezji Warszawskiej 1998,
zespół redakcyjny: Anna Borkowska, Marzena Czapczyk, Paweł Jakub Kaleta,
ks. Zygmunt Malacki, Krystyna Szczerbińska, Jacek Szczerbiński, Ewa Anna Zając